عنوان: جنگ و صلح در شعر کودک و نوجوان دهه ۸۰ و ۹۰
دانشجو : معصومه مرادی
استاد راهنما: دکتر کاووس حسنلی
استاد مشاور: دکتر فاطمه غلامی
دانشگاه : شیراز
مقطع : کارشناسی ارشد
رشته : زبان و ادبیات فارسی
تاریخ دفاع : تابستان ۹۶

چکیده

شعر کودک و نوجوان در دهه‎های ۸۰ و ۹۰ یکی از دوره‌های اصلی تحول خود را تجربه کرده است. به نظر برخی از پژوهندگان یکی از جنبه‎های تمایز محتوای این جریان، در سال‌های پس از جنگ، پرداختن به مضامینی در محور جنگ یا در مقابل آن، صلح در اشعار کودک و نوجوان است.
در این پژوهش پس از مطالعه ۲۱۰ کتاب (متضمن۱۵۱۸ شعر) از ده شاعر دهه‎های ۸۰ و ۹۰، ۲۳۸ شعر که در آن‎ها به گونه‎ای مضامین جنگ و صلح نمود یافته، استخراج و به شیوه تحلیل محتوا در پنج فصل اصلی بررسی شده است.
در فصل‌های اول و دوم، به کلیات و مبانی نظری تحقیق پرداخته شده و در فصل سوم، بازتاب مفهوم جنگ و صلح در شعر کودک و نوجوان این دو دهه تحلیل و معرفی شده؛ سپس در فصل چهارم به تحلیل بازنمود هنری این دو مفهوم، در اشعار پرداخته شده و در پایان، نتایج تحقیق در فصل پنجم بیان شده است.
نتایج این پژوهش نشان می‌‏دهد، شاعران این دو دهه در پرداختن به دو مفهوم جنگ و صلح، بیش از همه به مضامینی چون: توصیف درگیری‎های نظامی در ایران به ویژه در دوران جنگ، نهضت‍‌های آزادی‎بخش با تاکید بر انقلاب اسلامی، جنگ‏های مذهبی به ویژه عاشورا، کشمکش‎های خانوادگی، تنش‏های ارتباطی میان کودکان و جامعه، نزاع حیوانات و بازسرایی افسانه‎های کهن توجه کرده‌اند یا با نگاهی صلح محور، مفاهیمی مقابل مضامین یاد شده را در اشعار خود مطرح کرده‌اند. همچنین تشبیه، تشخیص و جاندارانگاری و استفاده از نمادهای گوناگون، مهمترین‎ ابزارهای خلق هنرمندانه مفاهیم جنگ و صلح در شعر کودک و نوجوان دهه‌های ۸۰ و ۹۰ است.