آئین نکوداشت استاد حاج شیخ محمدحسن راستگو در فضای مجازی
مراسم نکوداشت
استاد حاج شیخ محمد حسن راستگو ملقب به عمو راستگو
با حضور استادان بزرگوار جناب آقایان
محمدمهدی شریعتمدار (دبیر نشست)
مصطفی رحماندوست
محمد میرکیانی
افشین علاء
حسین فتاحی
حسین حقیقت
محسن ربانی
🔹موضوع سخنرانان مراسم نکوداشت استاد مرحوم حاج شیخ محمد حسن راستگو
🔵محسن ربانی
💠شاگرد پروری
🟣حسین حقیقت
💠مکتب تربیتی وروش آموزشی استاد راستگو
🟠حسین فتاحی
💠خاطره یک سفر کاری همراه با مرحوم راستگو
🟢محمد میرکیانی
💠چهار ویژگی منحصر به فرد استاد راستگو در رسانه
🔴افشین علا
💠روحانیت و نحوه ی سلوک با کودکان
🟡مصطفی رحماندوست
💠نشاط کودکانه. در اجرای بزرگسالانه
🟤محمدمهدی شریعتمدار
💠نقش ماندگار استاد راستگو در تعلیم و تربیت دینی
زمان: پنجشنبه ۶ آذر ماه ۹۹
ساعت : ۱۹ الی ۲۰
در فضای مجازی جیتسی میت انجمن تخصصی کودک و رسانه به آدرس:
https://meet.jit.si/The_association_of_children_and_media
سخنرانی افتتاحیه دبیر مراسم نکوداشت مرحوم شیخ محمدحسن راستگو جناب آقای محمدمهدی شریعتمدار
بسم الله الرحمن الرحیم
نکوداشت کسانی که در تاریخ اثر و نقشی ماندگار بر صفحه روزگار از خود به جای گذاشته اند، همچون پیامبران، مصلحان و مربیان، تلاشی است برای بیان و ترویج ارزش ها و نه تنها تکریم شخصیت آنان.
عمو راستگو که خود در جرگه عالمان بود و از وارثان انبیا، راه تعلیم را در پیش گرفت که آن هم به فرموده امام راحل رضوان الله تعالی علیه شغل انبیاست و با ابداعات خود نقشی ماندگار از خود به یادگار گذاشت.
ابداع و ابتکار، مخاطبشناسی و ثبات قدم در رویارویی با چالش ها شاید از مهمترین ویژگی های مرحوم شیخ محمد حسن راستگو بود که امروز در این نشست مجازی، در محضر استادان ارجمند یادش را گرامی می داریم.
چه بسا بسیاری از بینندگان این آیین نکوداشت در فضاى مجازى، مرحوم راستگو را از برنامههای تلویزیونی اش پس از پیروزی انقلاب اسلامی بشناسند و ندانند که او این راه را در زمانه غربت تعلیم و تربیت دینی در دوران رژیم پهلوی آغاز کرده است.
پیش از هر چیز باید بگویم که مواجهه تاریخی جامعه دینی و سنتی ما و روحانیت و حوزه ها با دنیای نوین و نهادهای آن، به ویژه مدارس عصری، با فراز و نشیب ها و چالشهایی روبرو بوده است. در کنار شیوههای سنتی تعلیم فقه و اصول و معارف دینی، به تاریخ پیدایش نهادهای نوین در حوزه ها، از جمله در زمینه پژوهش، انتشارات، موسسات اجتماعی، رسانه، ادبیات کودک و مانند آن کمتر پرداخته شده است. در اینجا بر ماست که در زمینه تربیت دینی، یاد بزرگانی همچون مرحومان شیخ عباسعلی اسلامی و علامه کرباسچیان موسسان جامعه تعلیمات اسلامی و مدارس علوی و در آن سوی مرزها علامه سید مرتضی عسکری و امام موسی صدر را که بنیانگذار مدارس نوین در عراق و لبنان بوده اند، گرامی بداریم.
مرحوم راستگو را نیز میتوان بنیانگذار تربیت دینی کودک با شیوه های نوین، به ویژه در عرصه رسانه دانست، اگرچه او کار خود را از زمانی که هنوز رسانه به مفهوم امروز گسترش نیافته بود، یعنى از مسجد و حسینیه و جلسات قرآن و وعظ و خطابه، رسانه های دینی آن روزگار آغاز کرد.
امروز که به تجربه راستگو مینگریم، می بینیم که کار او در این عرصه ، نه تنها همراه با ابداع و ابتکار، بلکه تاسیسی و در جهت بنیانگذاری یک مکتب بوده است.
ویژگی دوم، عملیاتی بودن شخصیت اوست که به پژوهش و نگارش درباره تعلیم و تربیت اسلامی بسنده نکرد، بلکه ابتکارات و نوآوری های خود را با اجراهای ماندگارش عملیاتی و جاودانه ساخت و الگویی در این زمینه عرضه کرد.
سوم آن که او این راه را در زمانه غربت دین و دینداری و نبود دعوت به دین آغازکرد. تبلیغ دینی در سایه نظام جمهوری اسلامی با همه فراز و نشیبها و اما و اگر هایش، کاری چندان دشوار نیست و صد البته در زمانه ای که نظام حاکم در برابر آن می ایستاد، ارزشی بسیار فراتر و رنگ و بویی دیگر داشته است.
چهارم آن که راستگو در نگاه و رویه و عملکرد و حتی اداهایش، نه تنها نظام ارزشی حاکم بر دوران پیش از انقلاب را به چالش کشید، بلکه با چالش هایی از درون جامعه دینی و به طور مشخص ، روحانیت و حوزه هم روبرو بود، اما همه سختیها را تاب آورد.
و نکته پنجم و پایانی: او که مبدع و موسس و مجری این شیوه و آغازگر آن در دوران ظلمت و به رغم جفای دوستان بود، بدین بسنده نکرد، بلکه به تربیت مربیانی همت گماشت که راه او را ادامه دهند که این ویژگی در عرصه هایی دیگر از تبلیغ و تربیت دینی مانند شیوه بدیع قرائتی در تفسیر قرآن و بیان معارف اسلامی متاسفانه تاکنون امکان تحقق نیافته است.
حاصل تلاش و مبلغان دینی در اهتمام به تربیت کودکان، از جمله ادبیات کودک، هنر و رسانه کودکان با دیدگاه اسلامی، هنوز مورد پژوهش و نقد و تدوین این تجربه، به حد کافی قرار نگرفته است.
اهتمام دانشآموختگان حوزه ها به تبلیغ برای کودکان، چنان که پیش از این نیز گفتیم، حتی مورد انتقاد هم قرار می گرفته است. خرده گرفتن بر علامه شهید مرتضی مطهری به دلیل نگارش داستان راستان را نسل معاصر او به خوبی به یاد دارند. در چنین فضایی، این که مرحوم راستگو تبلیغ خود را به خنده و طنازی و شعرخوانی و ادا و اطوار غیر مألوف در هم می آمیزد و اساساً از فراز منبر به زیر میآید و یکی میشود، در حلقه مخاطبان خود؛ و تاکید او بر اینکه این همه را با همان زى روحانی انجام دهد، جای نکوداشت و بررسی و کنکاش دارد.
دریغ که پروژه دین، رسانه و کودک که سالها پیش افتخار طراحی و پیشبرد آن را در اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی داشتم و به برگزاری نشستها و انتشار چندین اثر و انجام مصاحبه هایی با دست اندرکاران رسانه کودک انجامید، در میانه راه باز ایستاد که می توانست این مهم را برعهده گیرد. امیدوارم انجمن تخصصی کودک و رسانه بتواند این وظیفه را بر دوش خود بردارد.
تقدیر چنین بود که در روز رحلت بانوی گرانقدر اهل بیت حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها دریغاگوی این عالم و مربی فرزانه مرحوم شیخ محمدحسن راستگو باشیم که خود سالها مجاور مرقد مطهر آن بانوی عالم و فاضل بود.
در این نشست، از محضر سرآمدان عرصه هنر، ادبیات و رسانه کودک و تعلیم و تربیت دینی بهره خواهیم برد:
جناب آقای دکتر محمد میرکیانی نویسنده و متخصص ادبیات کودک و مدیر پرسابقه در شبکههای کودک تلویزیون، با عنوان چهار ویژگی منحصر به فرد استاد راستگو
جناب آقای دکتر حقیقت فعال در حوزه تعلیم و تربیت کودک،رئیس مرکز علمی کاربردی تربیت مربی دفتر تبلیغات اسلامی که از آثار ماندگار مرحوم راستگوست، درباره مکتب تربیتی و روش آموزشی مرحوم راستگو
آقای دکتر محسن ربانی از پژوهشگران و نویسندگان و شعرا و تهیهکنندگان برنامه های کودک و دارای سابقه مدیریت در حوزه هنری، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مرکز تربیت مربی کودکان و مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیمای اسلامی در قم درباره شاگرد پروری استاد
جناب آقای افشین علا نویسنده و شاعر سرشناس و متخصص ادبیات کودک درباره روحانیت و نحوه سلوک با کودکان
و دست آخر آقای حسین فتاحی از نویسندگان خوب حوزه کودک و نوجوان و دست اندرکاران کیهان بچه ها درباره یک سفر کاری همراه با مرحوم راستگو
افاضه خواهند فرمود. قرار بود که از محضر جناب آقای مصطفی رحماندوست که از قدما و بزرگان شعر و ادبیات کودک و نوجوان ایران هستند نیز درباره نشاط کودکانه در اجرای بزرگسالانه بهره ببریم که متاسفانه دچار کسالتی شدند و نتوانستند در این برنامه حضور پیدا کنند.
با تشکر، به سخنان استادان حاضر در این برنامه گوش جان مى سپاریم
گزارش برگزاری نشست مجازی نکوداشت مرحوم حجتالاسلام والمسلمین شیخ محمدحسن راستگو
این نشست را روز پنجشنبه ۶ آذر ماه ۹۹ مصادف با سالگرد رحلت حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها انجمن تخصصی کودک و رسانه برگزار کرد. نخست دبیر این نشست آقای محمدمهدی شریعتمدار، دربارۀ نقش ماندگار استاد راستگو در تعلیم و تربیت دینی، سخنانی ایراد کرد. از دید او ابداع و ابتکار مخاطبشناسی و ثبات قدم در رویارویی با چالشها از مهمترین ویژگیهای مرحوم راستگو بود. آقای شریعتمدار دربارۀ نقش او در تأسیس و بنیانگذاری شیوۀ جدید آموزش، و عملیاتیکردن دیدگاههایش در زمینۀ تعلیموتربیت سخنانی ایراد کرد. آقای شریعتمدار با بیان اینکه او در دوران غربت دین آغازگر این مسیر بود و با چالشهایی از درون جامعه دینی روبهرو شد، افزود راستگو در برابر همۀ این چالشها ایستاد و شاگردان زیادی نیز در این مسیر پرورش داد. وی مهمترین ویژگی مرحوم راستگو را این دانست که از فراز منبر فرود آمد و یکی شد در حلقۀ متعلمان خود؛ برای همین توانست به موفقیتهایی در راه دست یابد.
در این نشست همچنین آقای دکتر حقیقت، رئیس مرکز علمی کاربردی تربیت مربی، دفتر تبلیغات اسلامی و از مدیران مرکز تربیت مربی- که مرحوم استاد راستگو آن را تأسیس کرده بودند- دربارۀ ویژگیهای شخصیتی و اخلاقی ایشان سخنانی را ایراد کرد و بر ایمان و متعبد بودن و اخلاص در عمل و فراجناحیبودن ایشان و ارتباط ایشان با همۀ جریانهای فکری تأکید کرد.
آقای دکتر میرکیانی، نویسنده و متخصص ادبیات کودک و مدیر گروه کودک در شبکه های یک، دو و جام جم تلویزیون نیز دربارۀ بعضی از ویژگیهای مرحوم راستگو مطالبی بیان کرد. از دید ایشان، آغازگری و آغازگر بودن، شناخت زبان کودکان، آشنایی با هنر و آشنایی با زبان رسانه و بالأخره تواضع از مهمترین ویژگیهای استاد راستگو بود.
سخنران بعدی آقای دکتر محسن ربانی، از پژوهشگران و نویسندگان و شعرا و تهیهکنندگان برنامۀ کودک بود. وی سابقۀ مدیریت در حوزۀ هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و مراکز دیگر دارد. آقای ربانی مطالبی را در زمینۀ شاگردپروری استاد راستگو بیان کرد. ایشان با اشاره به اینکه مرحوم راستگو حدود ۷هزار شاگرد تربیت کردند، ویژگیهای برجستۀ ایشان را در حوزۀ شاگردپروری این نکات دانستند: همراهی و دوستی با شاگردان، ازش قائل بودن برای هر یک از شاگردان بهرغم تعدد آنها و برخورد مناسب با آنان، شخصیتدادن و بزرگ جلوهدادن شاگردان، برقراری رابطۀ عاطفی با شاگردان و همکاران، توجه به فعالیت شاگردان و حتی نظارت نامحسوس و احیاناً تذکر به آنان. آقای ربانی در پایان افزود که مرحوم راستگو، آغازگر این سنت شاگرد /استادی و انتقال مفاهیم بهصورت سینهبهسینه و در عین حال نگاه مدرن به رسانه و فضای مجازی بودند.
آقای افشین علا نیز در آغاز سخنان خود اظهار کردند که هر وقت مرحوم راستگو را میدیدند به یاد پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله میافتادند، زیرا ایشان را دارای ویژگیهای پیامبر میدانستند. رحمت پیامبر، بازی او با کودکان و دیگر ویژگیها آن حضرت را در چهرۀ مرحوم راستگو میدیدند. آقای علا توصیهای نیز به جامعه و حاکمیت داشتند که به کودکان و نوجوانان اهتمامی بیش از این بورزند؛ حرکتی که مرحوم راستگو آن را پرچمداری کرد و در کسوت روحانی در جامۀ پیامبر صلیالله علیه و آله و سلم و امامان و اهل بیت توانست این نقش را ایفا کند.
همین طور آقای حسین فتاحی، از نویسندگان خوب حوزۀ کودک و نوجوان و از دستاندرکاران مجلۀ ماندگار کیهان بچهها، به بیان خاطراتی از همراهی با مرحوم راستگو در بعضی از سفرها به استان سیستان و بلوچستان پرداختند و ویژگیهای ایشان را در مخاطبشناسی و شناخت فضای ذهنی کودکان و نوجوانان و توان تأثیرگذاری بر این گروههای سنی، و همینطور تعامل با پدیدآورندگان و تولیدکنندگان محتوا در حوزۀ کودک و نوجوان، استفادۀ بهینه از وقت و مدیریت فوقالعادۀ ایشان در استفاده از این توانمندیها برشمردند.
قرار بود سخنران بعدی این نشست آقای مصطفی رحماندوست باشد. ایشان که از قدما و بزرگان شعر و ادبیات کودک و نوجوان در ایران و جهان است و بیش از ۳۰۰ اثر چاپشده در حوزۀ کودک و نوجوان دارد. عنوان سخنان آقای رحماندوست «نشاط کودکانه در اجرای بزرگسالانه» بود که متأسفانه به علت کسالت نتوانستند در این نشست حضور پیدا کنند.
در پایان این مراسم، دبیر نشست ضمن تشکر از همۀ استادان و حاضران در نشست و تسلیت مجدد سالگرد وفات حضرت معصومه سلامالله علیها، برای روح مرحوم راستگو از خداوند متعال آرزوی رحمت، غفران و رضوان کرد و از انجمن تخصصی کودک و رسانه که بنیانگذار و برگزارکننده این نشست بود قدردانی به عمل آورد.
پیغام شما