فیلم «دختر اسکیت باز» در بوته بررسی و تحلیل تربیتی
نویسنده: صدیقه سلطانی‌نژاد
فیلم skater girl (2021) برشی از زندگی دختری نوجوان است که در شهر کوچکی در هند برای رسیدن به آرزویش با چالش های زیادی روبه رو می شود…
داستان از این قرار است که جسیکا دختری شجاع، نیکوکار و باانگیزه، برای دانستن درباره پدر و پدربزرگش به کمپور می‌آید. با پررنا و بچه‌های دیگر آشنا می‌شود و در ضمن احساس ترحم نسبت به آن‌ها علاقه‌مند می‌شود. اریک (همکار قدیمی جسیکا) که متوجه آمدن او به هند می‌شود، به جسیکا می‌پیوندد. جسیکای هندی-بریتانیایی با کمک دوست آمریکایی‌اش اریک، در روستای کمپور به بچه‌های طبقات پایین اسکیت آموزش می‌دهند و دریچه جدیدی از زندگی را به روی آن‌ها باز می‌کنند.
ملیت جسیکا و قرار دادن تمدن و سنت و عقب ماندگی حاکم بر روستا در مقابل رشد و پیشرفت دختر انگلیسی قصه، و ترحم جسیکا به فرهنگ و فقر حاکم بر روستا، مخاطب را یاد داستان استعمار هند به دست انگلیسی‌ها انداخته و ذهنش را به سمت تلاش فیلم برای توجیه آن ماجرا می‌برد.
داستان حول محور پررنا (به عنوان نماینده دختران) می‌چرخد. جسیکا خیلی زود با بچه‌های روستا ارتباط برقرار کرده و آن‌ها را با اسکیت آشنا می‌کند. این آشنایی فضایی جدی را برای رشد و ماجراجویی بچه‌ها فراهم کرده و به قدری موثر است که ساخت پارک اسکیت در دستور کار جسیکا قرار می‌گیرد. رابطه جسیکا و اریک برای مردم سنتی روستا قابل هضم نیست. پررنا علی رغم رضایت والدینش با همکلاسی پسرش سفری یک روزه می‌رود. در ادامه پررنا با خشونت و ممنوعیت‌های پدرش و جامعه سنتی‌اش مواجه می‌شود، در همین حین مادر پررنا با یادآوری اینکه علی رغم توان جسمی مجبور به زایمان دوم شده که حتما پسر داشته باشد تا خانواده کامل شود، به پرنا حاکمیت سنت‌ها را تذکر می‌دهد. با این همه، فیلم تلاش می‌کند کلیشه‌های تبعیض آمیز جنسیتی و طبقاتی را محکوم کند و به دختران بگوید که آزاد باشید و بروید دنبال رویاهایتان. درجایی از فیلم بچه‌ها سر کلاس درس از گاندی الهام می‌گیرند و در مقابل اجبار بزرگترها بر ممنوعیت اسکیت قیام می‌کنند و…
نکات تربیتی فیلم
۱- به رسمیت شناختن آرزوها و دنبال کردن آن‌ها؛
۲- علم به اینکه تحقق سختی‌ها و شکست‌ها مقدمه تحقق رویاهاست؛
۳- الهام بخشی به دختران و زنان برای پیشرو بودن در تلاش برای دستیابی به آرزوها؛
۴- حذف دوراهی خانواده و رویا و حمایت خانواده به عنوان پشتوانه رویاسواری؛
۵- کمک به والدین برای نزدیک شدن به دنیای نوجوان؛
۶- قهرمان برای رسیدن به هدفش سختی‌ها را به جان می‌خرد و ناملایمات متوقفش نمی‌کنند؛
۷- تاکید بر میل بچه‌ها به بازی و سرگرمی و شکوفایی علایق و استعدادهایشان در فضای آزاد بازی؛
۸- در دنیای کودکان طبقات اجتماعی معنایی ندارد. همه می‌توانند با هم رفیق و صمیمی باشند؛
۹- دختران مانند پسران حق استفاده از امکانات ورزشی و علمی و… را دارند. حتی شاید در مواردی یک دختر در امری از یک پسر هم موفق‌تر باشد؛
۱۰- مادر بهترین و اولین پشیتبان یک دختر است که می‌تواند مراقبش باشد و در ساختار موجود تا جایی که برایش امکان دارد در جهت موفقیت و رساندن او به آرزوهایش تلاش کند و از او حمایت کند؛
۱۱- مدرسه و تحصیل از امور مهم و قابل توجه‌اند که نباید نسبت به آن بی‌تفاوت بود؛
۱۲- کمک به دیگران شادی‌آور، ارزشمند و راضی‌کننده است، مخصوصا اگر با این کمک روزنه‌هایی به سوی آینده در دل دیگران باز شود؛
۱۳- همدلی مرز و زبان و رنگ پوست نمی‌شناسد؛
۱۴- اگر فرصت‌هایی برای کشف و آزمایش برای کودکان فراهم نشود ضمن هدر رفتن وقت آن‌ها در امور بیهوده، بسیاری از توانمندی‌های آن‌ها مخفی خواهدماند؛
۱۵- حمایت و رفاقت پررنا و برادرش با هم دوست هستند و به هم کمک می‌کنند. آنکوش با اینکه از پررنا کوچکتر است از او حمایت می‌کند؛
۱۶- مادر پررنا تجاربش را در اختیار دخترش می‌گذارد و به او انگیزه و شهامت می‌دهد تا آرزویش را دنبال کند؛
۱۷- جسیکا با موانع مبارزه می‌کند تا فضایی برای رشد بچه‌های روستا فراهم کنند.
نکات تربیتی منفی در فیلم:
۱- پدر پررنا تسلیم اوضاع اقتصادی و کلیشه‌های فرهنگی و سنتی شهرش شده و برای به مدرسه رفتن او تلاشی نمی‌کند.
۲- در چند مورد پدر پررنا با خانواده‌اش برخورد خشن دارد. ظرف غدا را پرت می‌کند یا اسکیت را آتش می‌زند یا سیلی به پررنا می‌زند.
۳- نظام طبقاتی حاکم بر روستا و اصرار خانواده ها بر تشدید آن آزار دهنده است.
۴- پررنا با همکلاسی اش یک روز را بدون اجازه و یا هماهنگی والدینش بیرون از روستا سپری می‌کند.
۵- مسئولین و مردم روستا برای کودکان و سرگرمی های آنان ارزشی قائل نیستند.
۶- معلم مدرسه به سنتی‌ترین شیوه تدریس می‌کند و به جای تلاش برای ایجاد جذابیت درس خواندن، سعی می‌کند بچه ها را با اجبار سر کلاس بکشاند و گاهی آن‌ها را تحقیر و تنبیه می‌کند.
۷- نمایی بسته و نامناسب از عبادت و عبادتگاه نمایش داده شد.
۸- ازدواج اجباری و زودهنگام دختران و خلاصه شدن هدف از زندگی دختران در ازدواج و بچه‌و همسر داری، و ممنوعیت هر نوع فعالیتی برایشان، نوعی خشونت علیه دختران و زنان است.
سوالات پیشنهادی برای گفت و گو با نوجوانان:
۱- برای تحقق رویاها چه باید کرد؟
۲- آیا تقابل خانواده و رویا، راه حلی دارد؟
۳- تلاش برای تحقق رویا تا کجا منطقی است؟
۴- وقتی پدر خانواده به هر دلیلی با کاری مخالف است چه باید کرد؟ حالا اگر این مخالفت غیرمنطقی و اشتباه باشد چه؟
۵- آسیب دیدن و اذیت شدن برای رسیدن به آرزوها ارزشش را دارد؟
۶- رابطه پررنا با همکلاسی پسرش چه منطقی دارد و تا کجا قابل پذیرش است؟ این رابطه چه حد و مرزهایی باید داشته باشد؟
۷- چطور می‌شود کلیشه‌های اشتباه را زدود؟
۸- زنان موفق چه ویژگی‌هایی دارند؟
۹- تحصیل و مدرسه تا چه حد اهمیت دارد؟
۱۰- چطور می‌توان برای اطرافیان الهام‌بخش بود و به آن‌ها انگیزه داد تا هدفشان را محکمتر از قبل دنبال کنند؟
ملاحظات تربیتی:
۱- شرایط اجتماعی و فرهنگی خاص جامعه سنتی هندوستان (طبقات اجتماعی- نابرابری حقوق زن و مرذ)
۲- تقابل خانواده خصوصا در با دختر و آرزوهایش و همراهی مخفیانه مادر با دختر
۳- ملاحظات ارتباط با جنس مخالف در فرهنگ ما
نکته: رده بندی این فیلم +۱۱ سال است.
کلیدواژه‌ها: فیلم و انیمیشن، کودک و نوجوان، گفت و گوی انتقادی، تحلیل، ارزیابی تربیتی
تازه ترین ها
پیغام شما