پرورش خلاقیت مهمتر از آموزش سنتی است
سید محسن حسینی
کارشناس ارشد مدیریت رسانه
توانمندی و موفقیت، از جنبههای مختلف قابل بررسی است که یکی از جنبههای آن موفقیت در شغل و کار است. در دورههای سنتی شاید حدود ۵۰ تا ۱۰۰ سال پیش، مشاغل به شکل سنتی فراگیری میشدند و امور، شاگرد و استادی پیش میرفت و آموزش، سینه به سینه بود و کمتر کسی بود که از محضر استادان متعددی بهره برده باشد. به همین سبب در این دوران ما مکاتب صنعتی و هنری داریم؛ از این رو مثلاً میبینیم که فرشهای یزد با فرشهای قم و تبریز و … کاملاً بافت و طرح و فرایند متفاوتی دارند. در صنعت هم همینطور است؛ مثلاً مسگری شرق کشور با غرب کشور متفاوت است؛ چون حوزههای آموزش محدود و بسته بود. در این دوران آنچه اهمیت داشت، یادگیری مهارت و شناخت بازار بالادست و پایین دست بود. بازار بالادست و پایین دست یعنی مواد اولیه از کجا تهیه و چه فرایندی بر آن انجام شود و به چه کسی فروخته شود. کمی جلوتر که بیاییم، در دوران مدرنیسم، نوع آموزش تغییر میکند و علاوه بر مهارت، دانش آموختن هم اهمیت پیدا میکند. جنس مهارتآموزی هم تغییر میکند؛ یعنی ما پیش از آن یک استاد داشتیم و حالا استادان مختلف با سبکهای متفاوت داریم. نکته مهم در هر دو دوره سنتی و مدرن این است که یک نفر شغلی را انتخاب میکند و تا پایان عمر با آن شغل پیش میرود و بازنشسته میشود؛ اما از زمان شکلگیری عصر انفجار اطلاعات، ما شاهد تغییرات وسیعی در همه حوزهها از جمله مشاغل هستیم.
اگر به خاطر داشته باشید در دهههای ۷۰ و ۸۰ شمسی با ظهور کامپیوتر بسیاری از مشاغل نابود شدند؛ از جمله حروفچینهای چاپخانه که کارگرانی بودند که حروف سربی را کنار هم میچیدند و صفحهبندی را برای چاپ آماده میکردند. آنها در آن بازه زمانی کار خود را از دست دادند و تایپیستها جایشان را گرفتند و به این شکل چهره مشاغل عوض شد.
تقریباً در دهه و سالهای اخیر، مشاغل دیگر بیش از ۵ سال، قابل ادامه دادن نیستند؛ یعنی هر ۴، ۵ سال یک بار ما باید یک شغل جدید داشته باشیم و لازم است برای آن شغل جدید مهارت آموزی و علم آموزی کنیم، چون شغل دیگری دارد جایگزین شغل ما میشود. هم اکنون حتی کارهای خلاقانهای مثل تصویرسازی یا تدوین فیلم هم با هوش مصنوعی انجام میشود؛ برای مثال اشعار شاهنامه را به یک سامانه میدهند و آن سامانه به کمک هوش مصنوعی تصاویر بدیعی خلق میکند؛ در واقع هوش مصنوعی دارد فضا را برای مشاغل تنگ میکند. ما طی سالها و دهههای آینده فضایی بسیار متحول داریم؛ از این رو چیزی که یاری رسان است، خلاقیت است؛ کسی که ذهن توانمند و خلاقی دارد، در حل مسأله، تصمیمگیری، تفکر خلاق و نقاد توانمند است و در مسیر رشد، با انگیزه و پیشرو است؛ چنین شخصی خواهد توانست از عهده این دنیای متحول و بسیار پر شتاب برآید.
برای پرورش نسل آینده، آموزش مهم است؛ ولی از آنجا که در آینده با تغییرات بسیار مواجه خواهیم بود، پرورش خلاقیت، بسیار پراهمیت تر است.
پیغام شما