عنوان: حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی
دانشجو : پروانه فرامرزیانی
استاد راهنما: دکتر باقر انصاری
استاد مشاور: دکتر افسانه مظفری دکتر محمد سلطانی فر
دانشگاه : آزاد واحد علوم و تحقیقات
مقطع : دکتری
رشته : علوم ارتباطات
تاریخ دفاع : زمستان ۱۴۰۱

چکیده :

این تحقیق با هدف شناسایی میزان سواد حریم خصوصی آنلاین کودکان، عوامل موثر بر آن و طراحی و ارزیابی مدل مفهومی و ارائه راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی انجام شده است. برای یافتن پاسخ سوالات پژوهش پس از بررسی پیشینه و مفاهیم نظری از روش تحقیق ترکیبی کمی و کیفی استفاده شده است. بدین صورت که در بخش نخست با روش کمی، داده ها با استفاده از پرسشنامه سواد حریم خصوصی آنلاین از پیمایش ۳۸۴ نفر از کودکان ۱۰ تا ۱۸ سال شهر ارومیه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای گردآوری شد. پس از شناسایی میزان سواد حریم خصوصی آنلاین کودکان و عوامل موثر بر آن، به منظور احصای راهکارهایی برای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی از روش کیفی استفاده شد که با استفاده از روش نمونه گیری نااحتمالی هدفمند با ۱۸ نفر از فعالان کودک مصاحبه عمیق انجام شد، داده‌های پژوهش به اشباع نظری رسیده، با استفاده از تحلیل مضمون تفسیر و مدل مفهومی ‌ساخته شد. در ادامه به منظور برازش و پایش مدل احصا شده از بخش کیفی، پرسشنامه محقق ساخته راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی بین ۱۶۰ نفر از متخصصان و فعالان کودک که با روش نمونه گیری طبقه‌ای نسبتی و فرمول مورگان انتخاب شدند، توزیع شد. یافته های بخش اول پژوهش نشان داد میانگین سواد حریم خصوصی آنلاین پاسخگویان کمتر از مقدار متوسط است. نتایج این بخش همچنین حاکی از همبستگی مستقیم سواد رسانه ای، وضعیت اقتصادی و اجتماعی و نوع استفاده محتاطانه کاربران با سواد حریم خصوصی آنلاین و رابطه معکوس اعتیاد اینترنتی و سواد حریم خصوصی آنلاین است. لذا در بخش کیفی پژوهش به شناسایی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی پرداخته شد که یافته‌های کیفی شش مضمون فراگیر و ۱۷ مضمون سازمان‌یافته را به عنوان شاخه‌های اصلی راهکارهای حمایت از حریم خصوصی کودکان در فضای مجازی نشان دادند که عبارتنداز راهکارهای: اجتماعی(محیط اجتماعی)، فرهنگی(فرهنگ سازی)، حقوقی(قانون‌گذاری، الزامات تهیه رضایت‌نامه، الزامات دسترسی)، آموزشی(سواد رسانه ای، تولید محتوا، تفکر انتقادی، آموزش رسمی، مدیریت دانش، گسترش حوزه سواد و اندیشه)، اقتصادی(سرمایه گذاری) مدیریتی(الزامات فنی، سیاست گذاری، آموزشی، امنیت سازمانی، حمایت نهادی).