سینمای کودک در کشور مهجور و مظلوم مانده است

محمدعلی میرزایی : دیگر تکراری شده. حکایت بی‌توجهی و کم‌لطفی به سینمای کودک در کشور ما آن‌قدر گفته شده که بازگو کردنش، لطفی ندارد. انگار داریم عادت می‌کنیم به فراموشیِ دوران طلایی سینمای کودک، و به مظلومیت و مهجوریت این ژانر. اکران بد و تبلیغات حداقلی و حمایتِ بسیار اندک، کم‌ترین بلایی است که بر سر فیلم‌های کودک و نوجوان می‌آید. خاصه اگر آن فیلم، واقعاً «مستقل» باشد.

«افسانه گل آباد» محصول تازه‌ای در سینمای کودک و نوجوان است. یک اثر موزیکال و مستقل که فارغ از کیفیتِ فنی‌اش، اسیر اکران بد و بی‌مهری رسانه‌ها شده تا نه فروش خوبی داشته باشد و نه برای دانش‌آموزان اکران شود. هفته‌ گذشته، سیدمهدی میرفخرایی و محمدرضا عباس‌نژاد، تهیه‌کننده و کارگردان این فیلم مهمان ما بودند تا از این بی‌مهری‌ها بگویند و البته از امیدشان به آینده.

ابتدا درباره ایده نوشتن فیلمنامه و روند اجرای آن بگویید؟

عباس نژاد: جرقه کار کردن درباره قصه حسنی، تقرییا به هفده سال قبل بر می‌گردد،زمانی که من در حال اجرای یک تئاتر به نام «قصه درخت تنها» بودم که موزیکال بود.محوریت این قصه، مسائل زیست محیطی بود. من به قصه«حسنی به مکتب نمی رفت» بسیارعلاقه مند بودم وشروع به نوشتن قصه فیلم «افسانه گل آباد» کردم تا این که با آقای میرفخرایی آشنا شدم. بنده قصه را به ایشان دادم و بعد از سه سال با من تماس گرفتند که این موضوع را کار کنیم. بعد از این ماجرا قرار بر این شد که آن را تبدیل به فیلمنامه کنیم ودیالوگ‌‌های آن را بر مبنای قصه به صورت شعر طراحی کردم.

آقای میرفخرایی شما از ساخت این فیلم چه انگیزه‌ای داشتید؟

میرفخرایی:درحال حاضر فیلم های موزیکال و کمدی باید هنجارشکنی های زیادی را انجام دهند تا مورد توجه قرار گیرند. اما ما از عهده این کار بر نمی‌آییم. از طرف دیگر از دغدغه‌های همیشگی من کار کردن برای کودکان بوده. به این دلیل که مسائلی همچون: احترام،تربیت،صرفه جویی،ازدواج و … همیشه اولویت های من در زندگی است. به همین خاطر ساخت این فیلم با میل کامل خود بنده بوده است و سعی کردیم که در چارچوب نظام و اخلاق آن را بسازیم. اما سختی ما پس از تولید شروع شد،بی‌لطفی های آموزش و پرورش و شورای صنفی ما را از ساختن فیلم کودک ناامید کرد که واقعا جای تاسف دارد. در صورتی که مسائل پخش فیلم قبل از جشنواره فیلم کودک و نوجوان انجام شده بود. از روند تولید فیلم احساس رضایت دارم اما معضل اصلی پس تولید است.

آقای عباس‌نژاد مخاطبین، بیشتر شما را در جایگاه بازیگری می شناسند،آیا کارگردانی برای شما ریسک پذیر نبود؟

عباس نژاد:بله،مردم بیشتر مرا در سریال هایی همانند:پدرسالار،کارگاه علوی،توطئه فامیلی و… به یاد دارند،اما در مبحث کارگردانی در سال ۷۲ یک تله فیلمی به نام«شب آفتابی» به اتفاق آقای مجید طرقبی برای شبکه یک سیما را کار کردیم. در بیشتر کارها هم بعنوان دستیار کارگردان،برنامه ریز و مدیر تولید فعالیت داشتم و این شاید اولین کار سینمایی حرفه ای من محسوب می‌شد.

آیا از روند اکران فیلم رضایت داشتید؟

میرفخرایی: به هیچ وجه،شما تصور کنید یک پدر و مادری که تا ساعت ۱۷ مشغول به کار هستند،طبیعتا زمان عصریا شب را برای تماشای فیلم انتخاب می کنند. بدیهی است که سانس صبح مشتری ندارد اما دوستان بیشتر زمان های فیلم را در ساعات صبح قرار دادند . به جز آموزش و پرورش، که این ارگان هم ارزشی برای فیلم قائل نشده، هیچ استقبالی نمی‌شود و بیشتر سانس ها خالی اکران می‌شود،بیشتر فروش فیلم«افسانه گل آباد» در سانس های بعد از ساعت ۱۹ بوده است اما فیلم هایی که هیچ بار فکری و اخلاقی به همراه ندارد جایگزین آثاری همانند«افسانه گل آباد» می شود که این واقعا برای نظام آموزشی و سینمایی کشور گران تمام می شود.

عباس نژاد:این موضوع نه منطقی است و نه عادلانه. به عنوان مثال خبرگزاری دانشجو دومین رسانه در طی این یک ماه است که درباره این فیلم صحبت می‌کند. سینمای ما دچار دو قطبی شده است و ارزش مناسبی برای سینمای کودک قائل نمی‌شوند.

آیا فیلم شما یک فیلم تماماً موزیکال است؟

عباس نژاد:نگاه من بر این بود که یک ریتم مناسبی، طبق یک وزن مطابق با موسیقی کار شود که بتواند پیام را به مخاطب برساند.به جز برخی دیالوگ‌ها، اکثر دیالوگ‌های فیلم موزیکال است.

با چه هدف و دورنمایی این فیلم را با وجود سختی‌ها و موانع،ساختید؟

میرفخرایی: شما به نکته خوبی اشاره کردید، من در مدت این سه سال عزیزترین فرد زندگی خود یعنی مادرم را از دست دادم،که ایشان هم جزو آرزوهایشان بود که نتیجه کار من را ببینند.پیگیری های زیادی برای سرمایه گذاری انجام دادم که در نهایت بخش زیادی از آن را خودم متقبل شدم که بابت آن وام گرفتم. درحال حاضر بدهکاری های زیادی برای این فیلمبه وجود آمده است .اما گلایه مند نیستم. به این علت که با دل خودم این کار را انجام دادم .اما از بی‌معرفتی برخی از دوستان گلایه‌مندم. آقای وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی که شما سکان دار این جایگاه هستید،آیا توجهی به سینمای کودک دارید؟ یا صدا وسیما حمایتی از این موضوع می‌کند؟ این‌ها مسائلی است که من بعنوان یک تهیه کننده با شما مطرح می‌کنم که ان شاء الله رسانه شما بتواند انعکاس دهنده این موضوع باشد.ما در این اثر سعی کردیم که به ارزش ها و آرمان‌ها بپردازیم. استفاده از طراحی صحنه و لباس مطابق با تمدن کشور،پرداختن به موضوع صنایع دستی و….

برای تلویزیون کار جدیدی در دست اقدام دارید؟

عباس نژاد: بله، یک سریالی به نام«نزدیکی های بهشت» به کارگردانی آقای حسن هدایت است که از عید سال گذشته کلید خورده است که متاسفانه به دلیل مشکلات مالی دفعات مکرری متوقف شده است.

با این همه مشکلات و معضلاتی که در این عرصه وجود دارد آیا قصد بعد کار دیگری را دارید؟

میرفخرایی:من خیلی تشکر می کنم که از شما که پای درد ودل های ما نشستید. ،ما تمایل به ساخت یک کار دیگر هم داریم که بیشتر به اخلاق‌محوری اشاره دارد که ان شاء الله به همراه آقای عباس نژاد آن را شروع کنیم. امیدواریم که این دفعه مسئولان مربوطه به ما در تحقق این امر کمک کنند.