• عنوان: بررسی انتقادی سیاست‌های تربیتی جمهوری اسلامی ایران در حوزه کودک با تاکید بر عملکرد رسانه ملی
• دانشجو: عالمه جمالزاده
• استاد راهنما: دکتر سید محمدحسین هاشمیان
• دانشگاه: دانشکده علوم سیاسی و علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع)
• مقطع: کارشناسی ارشد
• رشته: تبلیغ و ارتباطات فرهنگی
• سال دفاع: ۱۳۹۳

چکیده:

با توجه به اهمیت و تربیت در دوران کودکی و تأثیر عمیق و گسترده رسانه ملی در این امر، این پژوهش تلاش دارد با تحلیل و بررسی گفتمان سیاستی موجود در برنامه‌های کودک و تطابق آن با گفتمان سیاستی مطلوب اسلامی در تربیت کودک به این سؤال پاسخ دهد که «گفتمان سیاستی رسانه ملی در حوزه کودک از چه نقاط قوت و ضعفی برخوردار است؟» روش پژوهش حاضر روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف است، به این معنا که ابتدا از طریق تحلیل محتوای کیفی اسناد نوشتاری و تصویریِ موردنظر تحلیل‌شده و بعد از به دست آمدن مفصل‌بندی گفتمان مطلوب و موجود رسانه ملی، نظام معنایی هر دو گفتمان با یکدیگر موردبررسی و مقایسه قرارگرفته است. جامعه آماری در این پژوهش برنامه «فیتیله جمعه تعطیله» از سال راه‌اندازی سند چشم‌انداز تا ۱۳۹۱ است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک ۱۹ برنامه از آن انتخاب شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نظام معنایی گفتمان سیاستی مطلوب اسلامی در حوزه کودک (گفتمان مؤمن مسئول) از عناصر تقویت بنیه عملی، افزایش علاقه و دل‌بستگی به انقلاب اسلامی، سرگرمی و نشاط، بهداشت و سلامت جسم و آموزش احکام و آموزه‌های دینی حول دال مرکزی رشد و تربیت دینی و اخلاقی تشکیل‌شده و عناصر تربیتی، آموزشی، وطن‌دوستی، بهداشت و سلامت جسم، اطلاع‌رسانی و تعالیم دینی حول دال مرکزی شادی و سرگرمی به همراه غفلت، نظام معنایی گفتمان سیاستی موجود در برنامه‌های کودک رسانه ملی (گفتمان شهروند سرخوش) را تشکیل می‌دهد؛ بااینکه این دو گفتمان از عناصر و مفاهیمی تقریباً مشابه یکدیگر برخوردارند ولی چون نظام معنایی آن‌ها متفاوت است مفاهیم و مضامین مشابه نیز از معنایی مختلف برخوردار می‌شوند. بنابراین گفتمان سیاستی موجود در رسانه ملی از گفتمان سیاستی مطلوب اسلامی در حوزه کودک فاصله زیادی دارد و بزرگ‌ترین ضعف در این گفتمان حاکم نبودن تربیت اسلامی در برنامه و تأکید زیاد بر موسیقی و محور قرار دادن سرگرمی و نشاط آن‌هاست.