امین اکبری نسب که این روزها مشغول بازبینی آثار بخش کودک و نوجوان بیست و نهمین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان است، گفت: تغییرات ایجاد شده در این دوره از جشنواره باعث مستقل شدن جشنواره تئاتر استان تهران و تنوع در آثار شده است.

به گزارش انجمن تخصصی کودک و رسانه به نقل از حوزه هنری امین اکبری نسب در گفت‌وگو با روابط عمومی حوزه هنری انقلاب اسلامی گفت: روز گذشته ۷ اثر نمایشی به صورت حضوری مورد بازبینی قرار گرفت و اگرچه نیاز است برای جمع‌بندی دیگر آثار را هم به تماشا بنشینیم اما نکته مهم بیست و نهمین جشنواره تئاتر استان تهران اضافه شدن بخش‌هایی چون «کودک و نوجوان» به این رویداد است.

وی با اشاره به اینکه جشنواره تئاتر استان رویدادی روتین و سالانه است که در همه استان‌ها برگزار می‌شود اظهار کرد: جشنواره تئاتر استان تهران در بیست و نهمین دوره خلاقیتی داشته که جای دست مریزاد دارد چراکه تنوعی که به جشنواره داده شده باعث شده  گونه‌ها، نگاه‌ها و اشکال و سبک‌های مختلف اجرایی در قالب این رویداد ارائه شود و جشنواره تئاتر استان تهران جشنواره‌ای مستقل شود و از سویی دیگر ماحصل آن به رویدادها و جشنواره‌های دیگر راه یابد.

وی ادامه داد: آثار برتر بخش کودک و نوجوان جشنواره تئاتر استان تهران می‌تواند وارد جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان شوند و انگیزه‌ای برای کسانی که در شهرستان‌های استان تهران فعال هستند و دسترسی کمتری نسبت به هنرمندان استان تهران دارند، ایجاد کند.
اکبری نسب از ادامه‌دار بودن این جریان اظهار امیدواری کرد و افزود: امیدوارم در دوره‌های بعد جشنواره تئاتر استان تهران با تغییر افراد، بخش‌های جشنواره دگرگون نشود.

چالش‌ها و معضلات تئاتر کودک و نوجوان

عضو هیئت بازبینی بخش کودک و نوجوان جشنواره تئاتر استان تهران که مدیریت تالار هنر را نیز برعهده دارد، در خصوص مسائل و معضلات این حوزه تشریح کرد: در بحث تئاتر کودک و نوجوان با چند مسئله موجه هستیم. اول آنکه ما در حوزه نمایشنامه کودک و نوجوان دچار ضعف زیادی هستیم. ما هم در عرصه ترجمه و هم تولید نمایشنامه‌های ایرانی برای تئاتر کودک و نوجوان با خلأ مواجه هستیم. تئاتر کودک و نوجوان به چند بخش تقسیم می‌شود که یک بخش خردسال، یک بخش کودک است و بخش نوجوان و ما خیلی آدم‌های متخصصی که صرفا کار نوجوان تولید کنند یا فقط نمایش کودک اجرا کنند، نداریم. فعالیت در هر یک از این بخش‌ها نیازمند شناخت آن مقطع سنی، نیازها و خواسته‌ها، عواطف و آگاهی نسبت به ابعاد روان‌شناختی آن گروه سنی است و ما در شرایط کنونی این کمبود را به شدت احساس می‌کنیم.

وی تاکید کرد: در حوزه تئاتر نوجوان، آثاری که نوشته می‌شود و حتی به اجرا در می‌آید، بسیار کم است. در بیشترین سالن‌های نمایشی کشور بحث تئاتر خردسال و کودک مطرح است و کمتر به نمایش نوجوان اهمیت داده می‌شود. حتی در سالن‌های حرفه‌ای تهران چون تالار هنر و سالن‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، آثار ویژه‌ای که برای نوجوانان تولید شود، خیلی کم است. من فکر می‌کنم جا دارد که این اتفاق بهتر رقم بخورد و تحقق این امر نیازمند برگزاری نشست‌های تخصصی و پژوهشی و تشویق به تولید متن است.

اکبری نسب اولین معضل تئاتر کودک و نوجوان را متن دانست و افزود: ما در ارزیابی تولیدات نمایشی کودک و نوجوان جشنواره تئاتر استان تهران هم می‌دیدیم که تئاترها استخوان‌بندی درستی ندارند و متون ضعیفی دارند.

وی بیان کرد: در تولید تئاتر کودک و نوجوان، اولین هدف ما بحث ما آموزش است یعنی کودک یا خردسال یا نوجوان قرار است چیزی را بیاموزد و ما آینده‌ای برای او رقم بزنیم و مسیری را طراحی کنیم.

عضو هیئت بازبینی بخش کودک و نوجوان جشنواره تئاتر استان تهران همچنین تاکید کرد: ما نمایش را می‌بینیم تا در دل آن واقعیت را دریابیم و در تئاتر کودک و خردسال هم قرار است ما فرهنگسازی داشته باشیم و با دیدن یک نمایش مسیری برای مخاطب ما روشن شود بنابراین اگر مسیر را غلط نشان دهیم آینده او که آینده یک مملکت است بر هم می‌خورد.

وی گفت: کسانی که در راس مدیریت تئاتر کشور هستند اگر به لحاظ مادی و معنوی حمایت داشته باشند، آثار فاخری تولید کرد که اثر مثبتی روی کودکان و نوجوانان که آینده‌سازان این کشور هستند، بگذارند.

اکبری نسب بیان کرد: مسئله دیگر تئاتر کودک و نوجوان این است که ما باید به‌روزشدگی را در اجراها ببینیم. خیلی از تئاترها همچنان در فضای گذشته ارائه می‌شود در حالیکه تئاتر در دنیا مسیری را پیش برده و ما می‌توانیم با مطالعه آن به شکل‌های اجرای نوتر، فضاهای اجرایی جدیدتر و حتی خلاقیت‌ها دست پیدا کنیم. در تئاتر کودک و نوجوان خلاقیت اهمیت ویژه‌ای دارد و می‌تواند تاثیر مثبتی بر مخاطب بگذارد.

او یکی از معضلات تئاتر کودک و نوجوان را هزینه‌های تولید دانست و افزود: بسیاری از کارگردانان بخاطر هزینه‌بردار بودن تولیدات نمایشی به اجرای آثار دم‌دستی و تکراری روی می‌آورند و همین امر کیفیت آثار را تنزل داده است.

اکبری نسب با اشاره به اینکه ما در بحث نشستهای پژوهشی و تخصصی ضعیف هستیم، اظهار کرد: در حوزه تئاتر دانشگاهی و آکادمیک هم خیلی کم در زمینه تئاتر کودک و نوجوان کار کرده‌ایم و جا دارد در دانشگاه‌ها بخشی برای پژوهش و نشست در نظر گرفته شود و اساتید بزرگ دنیا درباره تئاتر کودک و نوجوان بررسی شود تا آثار رو به‌ جلوتری تولید شود.

وی در ادامه سخنانش به ضرورت توزیع امکانات اجرایی و استفاده از متریال‌هایی که در تئاتر کودک و نوجوان استفاده می‌شود و در جذب مخاطب تاثیرگذار است، تاکید کرد و افزود: کودک وقتی اثری را میبیند، ضمن اهمیت محتوا، بحث فیزیکال و جذابیت‌های بصری هم برایش اهمیت پیدا می‌کند و از همین نظر توجه تولیدکننده به این موارد هم ضروری است.

هنرمندان تخصصی تربیت شوند

اکبری نسب در بخش دیگری از سخنانش یادآور شد: هنرمند برای اینکه از طریق هنر ارتزاق می‌کند گاه مجبور می‌شود برای رفع نیازهای اقتصادی به تئاتر کودک و نوجوان روی آورد و این جزو معضلات حوزه تئاتر کودک و نوجوان است چراکه این فضا کاملا تخصصی است و باید هنرمندان تخصصی تربیت شوند که در این حوزه کار کنند و این هم از وظایف دانشگاه‌ها است.

درسی برای تئاتر کودک و نوجوان نداریم

وی همچنین افزود: من مدرس دانشگاه هستم و آنچه برایم آزاردهنده است این است که ما در دانشگاه‌هایمان حتی واحد درسی برای تئاتر کودک و نوجوان هم نداریم، جز یک درس دو واحدی اختیاری اما جا دارد که واحدهایی هم برای تئاتر کودک و نوجوان در نظر گفته شود و حداقل چند واحد برای آشنایی عملی و تئوری با آن در دانشگاه‌ها و مراکز آکادمیک تدریس شود.

اکبری نسب با یادآوری اینکه رشته تئاتر عروسکی مختص کودک و نوجوان نیست تصریح کرد: ما سالن تخصصی برای نمایش عروسکی نداریم و این هم جزو معضلات تئاتر امروز ما است. در تئاتر کودک و نوجوان ما فقط تالار هنر را داریم و من فکر می‌کنم سالن‌های خصوصی هم باید پای کار بیایند تا ظرفیتی برای تولید و اجرای بهتر ایجاد شود.

وی در خصوص اهمیت نگاه تخصصی به تئاتر کودک و نوجوان تاکید کرد: نباید فراموش کنیم که تئاتر کودک و نوجوان می‌تواند مسیر زندگی کودکان سرزمینمان را تغییر دهد و محتوای نمایش کودک و نوجوان می‌تواند یک کودک یا نوجوان را در مسیر زندگی‌اش به کمال برساند یا با محتوای نادرست، کودک و نوجوان ما را از مسیر درست خارج کند.

اکبری نسب افزود: ما در بحث نوجوان هم معضلاتی داریم که نمی‌توانیم به آنها بپردازیم و اثری هم تولید نمی‌شود که مشکلات آنها را مطرح کنیم. نوجوانی مقطع مهمی است، نوجوانی از یک مسیر به مسیر دیگر رفتن است، نوجوانی از کودکی به بلوغ رسیدن است و ما با تئاتر می‌توانیم بخشی از معضلات را برای نوجوان کم کنیم. بر همین اساس همین که به او کمک کنیم تا در مسیر درست قرار گیرد و از معضلات فاصله بگیرد، کار مهمی انجام داده‌ایم.

وی در پایان تاکید کرد: امیدوارم این حمایت‌ها برای تئاتر کودک و نوجوان از سوی مدیران ارشد اتفاق افتد و بچه‌های این حوزه مشکلات را کنار بگذارند و با همدلی کار کنند و همدیگر را پوشش دهند، چراکه کار بسیار مهمی را انجام می‌دهند.